TP.HCM công bố tiến độ giải quyết ‘điểm nóng’ khu công nghệ cao

Phó chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan chủ trì họp báo, với sự tham dự của Chủ tịch UBND Q.9 Trần Văn Bảy, Phó giám đốc Sở TT-TT Từ Lương.

Mở đầu buổi họp báo, ông Từ Lương khái quát về tiến trình triển khai dự án khu công nghệ cao (KCNC). Dự án này được thành lập ngày 24.10.2002 và là một trong ba KCNC do Chính phủ thành lập, đáp ứng yêu cầu phát triển của TP.HCM. Dự án có quy mô hơn 913 ha, trong đó 801 ha đất phải thu hồi, 112 ha đất sông rạch, thủy lợi, giao thông.

Tổng số hộ dân bị ảnh hưởng trong dự án là 3.113. Đến nay đã có 3.078 hộ dân bàn giao mặt bằng với diện tích 794 ha, đạt hơn 99%. Còn 35 hộ dân chưa đồng ý bàn giao mặt bằng để chủ đầu tư triển khai thực hiện dự án, diện tích chưa thu hồi là hơn 6 ha.

KCNC đã tạo dựng được cơ sở hạ tầng thiết yếu tốt đáp ứng cho các dự án đầu tư FDI lớn trong lĩnh vực công nghệ cao; đã thu hút đầu tư 154 dự án với số vốn là 7,247 tỉ USD. Hoạt động doanh nghiệp KCNC đóng góp giá trị xuất khẩu hằng năm đạt trên 30% kim ngạch xuất khẩu của TP.

“Không có việc thu hồi đất nằm ngoài ranh”

Ngay sau phát biểu của ông Từ Lương, nhiều câu hỏi đặt ra của phóng viên xoay quanh tiến trình đền bù, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (TĐC) nhưng không lập phương án trình cấp thẩm quyền phê duyệt, không có bản đồ kế hoạch quy hoạch sử dụng đất, diện tích thu hồi ngoài ranh phê duyệt, tính pháp lý của các quyết định thu hồi đất, việc sử dụng quỹ nhà, đất TĐC…

Trả lời câu hỏi liên quan về bản đồ kế hoạch quy hoạch sử dụng đất, ông Trần Văn Bảy cho biết Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã kết luận TP.HCM có thiếu sót và sau đó đã sửa sai. Năm 2008, được sự ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, TP.HCM phê duyệt bản đồ quy hoạch chi tiết xây dựng KCNC. Ông Bảy cũng khẳng định không thể so sánh dự án KCNC với dự án Thủ Thiêm vì đây là hai dự án khác nhau, có thiếu sót, sai phạm cũng khác nhau. Đặc biệt ở dự án KCNC không có việc thu hồi đất nằm ngoài ranh như dự án Thủ Thiêm.

Liên quan đến vấn đề thu hồi đất, trong đó có việc thu hồi đất nhầm phường mà PV Thanh Niên đặt ra, ông Võ Văn Hoan cho hay việc nhầm lẫn này xảy ra trong lần thu hồi đất thứ hai nhưng sau đó đã được sửa sai.

“Sai phạm ở dự án KCNC là trình tự thủ tục chưa đúng. TP thu hồi bổ sung nhưng không xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên TTCP cũng kết luận trong quá trình thực hiện, TP thường xuyên báo cáo và cuối cùng Thủ tướng đồng thuận với kết luận của TP, có quyết định công nhận tổng diện tích của KCNC là 913 ha”, ông Hoan nói và khẳng định với một dự án lớn, quy mô như KCNC sẽ luôn biến động về số liệu nên phải thường xuyên cập nhật, xử lý.

Đặc biệt ở thời điểm hơn 20 năm trước, giữa việc làm liền và xin ý kiến cấp trên có sự vận dụng chưa đúng. Điều này dẫn tới TTCP kết luận dự án có sai sót về quy trình thủ tục tiến hành thu hồi đất đợt 2 và 3 nhưng trong quá trình thực hiện dần khắc phục.

Hỗ trợ tiền cho 652 hộ nằm trong diện tích 41 ha

Đáng chú ý, trong tiến độ thực hiện kết luận của TTCP, đến nay UBND TP.HCM đã phân ra có 8 việc phải làm, trong đó chú trọng 2 nội dung liên quan đến quyền lợi của người dân: Diện tích đất gần 41 ha mà người dân cho rằng nằm ngoài ranh KCNC và khiếu nại, tố cáo kéo dài của 41 hộ dân (sau này bổ sung thành 49 hộ).

Trao đổi với PV Thanh Niên ở cuộc gặp sáng 6.8, Chủ tịch UBND Q.9, tổ trưởng tổ công tác liên ngành giải quyết khiếu nại, tố cáo ở dự án KCNC, cho biết để đáp ứng yêu cầu người dân ở diện tích 41 ha, UBND TP.HCM đã chỉ đạo trung tâm đo đạc thuộc Sở TN-MT xác định ranh 41 ha để chỉ ra hộ dân nào nằm trong ranh đi khiếu nại.

Bước đầu UBND TP xác định khoảng 652 trường hợp nằm trong 41 ha. Song song đó, UBND TP giao tổ công tác liên ngành Q.9 thuê công ty thẩm định giá đất độc lập để thẩm định đất thuộc 41 ha theo giá thị trường ở thời điểm tháng 4.2007. Kết quả định giá này sẽ gửi công khai để tính giá bồi thường, hỗ trợ người dân. UBND TP đưa ra phương án từ tháng 4.2007 – 1.2016, người dân sẽ được tính thêm phần lãi suất ngân hàng từ số tiền chênh lệch.

Từ thời điểm tháng 1.2016 đến thời điểm ban hành chính sách bổ sung hỗ trợ mới, người dân còn được tính thêm khoản tiền nộp chậm (tiền phạt) do lỗi của chính quyền theo luật Quản lý thuế. Số tiền định giá mới (giá thị trường 2007) cộng với tiền lãi suất, tiền phạt nên tổng số tiền mà người dân nhận được sẽ khá lớn. Vừa qua, UBND TP đã trình chính sách nói trên với tổng số tiền hỗ trợ là 1.471 tỉ đồng và được HĐND TP thông qua.

Đáng chú ý, ông Bảy nhấn mạnh chính sách này chỉ giải quyết cho khoảng 652 hộ dân có đất trong 41 ha chứ không áp dụng cho toàn bộ hộ dân ở KCNC. UBND TP giao việc hỗ trợ bồi thường này phải giải quyết trước Tết âm lịch 2020.

Nhận nhà và đất sẽ giá trị hơn nhận tiền

Đối với việc tính toán bồi thường cho 49 hộ dân khiếu, tố cáo kéo dài, ông Bảy cho hay các hộ dân này đều nằm trong ranh dự án KCNC. Về nguyên tắc, UBND TP giữ nguyên chính sách bồi thường trước đây. Tuy nhiên, trên cơ sở kết quả rà soát kỹ hồ sơ thu hồi đất, điều kiện hoàn cảnh và nguyện vọng của từng hộ dân, tổ công tác liên ngành đã trình UBND TP phê duyệt chính sách hỗ trợ đặc thù đối với 49 trường hợp trên cơ sở kết luận thanh tra của TTCP theo hướng bán nền TĐC cho các hộ dân với giá bán TĐC để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của hộ dân, phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương.

Về vị trí bố trí nền đất TĐC, UBND TP.HCM sẽ bố trí tại khu đất 4.000 m2 mặt tiền đường Lê Văn Việt; một số nền đất thuộc khu nhà ở Khang Điền thuộc P.Phước Long B, Q.9 và khu TĐC Long Bình – Long Thạnh Mỹ. Liên quan đến chính sách TĐC này, trong buổi tiếp dân trước đó, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong yêu cầu Chủ tịch UBND Q.9 sớm công bố phương án để người dân xem xét và đồng thuận. Những hộ dân nào đồng ý sẽ được UBND Q.9 giải quyết trước tháng 11.2019. Những trường hợp chưa đồng thuận, các bên cùng nhau thương thảo để đưa ra hướng giải quyết phù hợp.

Kết luận buổi họp báo, ông Hoan đề nghị sở ngành cần sớm triển khai chính sách hỗ trợ, bồi thường cho người dân sau khi được HĐND TP thông qua. Ông Hoan cũng vận động 49 hộ dân đồng thuận với phương án nhận đất và nhà TĐC thay vì nhận tiền. Bởi vì việc nhận tiền hỗ trợ, bồi thường dù được vận dụng tối đa chính sách cũng không thể vượt quá khung trong khi nếu nhận đất sẽ có giá trị cao hơn. TP sẽ sớm đầu tư, xây dựng hạ tầng ở khu đất dự kiến người dân nhận nhà và đất. Những vấn đề còn lại trong kết luận của TTCP, TP.HCM sẽ tiếp tục triển khai và sớm công khai thông tin cho báo chí.

Vì sao khiếu nại, tố cáo kéo dài?

Ngày 4.11.1998, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 989 về chuẩn bị thành lập KCNC với tổng diện tích 800 ha. Ngày 25.4.2002, UBND TP có Văn bản số 1335 kiến nghị Thủ tướng Chính phủ thu hồi 804 ha (tăng 4 ha so với Quyết định 989).

Ngày 24.5.2002, Thủ tướng có Văn bản số 572 cho phép UBND TP.HCM thu hồi 804 ha ở 5 phường: Tân Phú, Tăng Nhơn Phú A, Tăng Nhơn Phú B, Long Thạnh Mỹ và Phước Long B ở Q.9 để sớm tổ chức giải tỏa, bồi thường thực hiện dự án.

Sau đó, UBND TP mở rộng việc thu hồi và giao đất tại Quyết định số 2717 năm 2003 với diện tích 6,9 ha và Quyết định số 2193 năm 2004 với diện tích 102 ha. Hai quyết định thu hồi này chưa xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ về chấp thuận điều chỉnh, bổ sung quy hoạch tổng thể KCNC; đồng thời thu hồi nhầm P.Hiệp Phú (thay vì phải thu hồi P.Phước Long B).

Chính việc tự mở rộng diện tích thu hồi này là nguyên nhân dẫn tới khiếu nại, bức xúc gay gắt, kéo dài của các hộ dân bị thu hồi đất, trong đó có 49 hộ dân trong diện tích 41 ha gồm các khu vực: Tái định cư Man Thiện, di tích Bến Nọc, đường Bưng Ông Thoàn, đường Vành đai trong, xa lộ Hà Nội…

Tuy nhiên sau đó, UBND TP đã thực hiện bổ sung một số trình tự, thủ tục thu hồi đất và giao đất, báo cáo, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tổng thể dự án đầu tư mới, từ 804 ha thành 913 ha tại Văn bản 4525 ngày 29.7.2005.

Ngày 18.4.2007, Thủ tướng ban hành Quyết định 458 điều chỉnh diện tích KCNC lên 913 ha.