Cơ chế đặc thù để xây dựng tiếp trụ sở Bộ Ngoại giao hiện đang được Văn phòng Chính phủ lấy ý kiến các bộ, ngành trước khi trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Dự án đầu tư xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao do Ban quản lý dự án – Bộ Ngoại giao làm chủ đầu tư, được phê duyệt từ tháng 7-2009 với tổng vốn 3.484 tỉ đồng, sau đó được điều chỉnh tăng vốn lên 4.022,7 tỉ đồng.
Tuy nhiên, ngay trong giai đoạn 1 triển khai xây dựng trụ sở, Ban quản lý dự án – Bộ Ngoại giao đã phê duyệt dự toán các gói thầu với tổng giá trị lên tới 5.952,7 tỉ đồng, vượt xa tổng mức đầu tư được duyệt.
Điều này dẫn đến tổng giá trị ký kết các hợp đồng thi công giai đoạn 1 lên tới 4.688,9 tỉ đồng, vượt tổng mức đầu tư 666,2 tỉ đồng.
Với tổng vốn đầu tư nhiều nghìn tỉ đồng, công trình xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao là cấp công trình đặc biệt.
Quy mô xây dựng trụ sở hoành tráng với 14 tầng nổi, 1 tầng hầm, có sân đỗ trực thăng, diện tích xây dựng 16.282m2, không bao gồm diện tích ngoài trời như khu vực để xe, thảm cỏ, khu thể thao giải trí và đường giao thông nội bộ.
Do thiếu vốn đầu tư nên từ năm 2017 nhiều gói thầu thuộc dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao đã được Kiểm toán Nhà nước xác định chậm tiến độ như gói thầu TB-10, gói thầu TB-13, gói thầu TB-06, gói thầu TB-12, gói thầu XL-07, gói thầu XL-10, gói thầu XL-09…
Cho ý kiến về cơ chế đặc thù xây dựng tiếp trụ sở Bộ Ngoại giao, Bộ Xây dựng cho rằng việc lập một dự án mới để thi công tiếp trụ sở chỉ xử lý tình huống chưa giải quyết triệt để các vướng mắc dự án.
Nếu áp dụng cơ chế đặc thù cho tất cả các hợp đồng xây lắp, thiết bị thuộc dự án như đề xuất của Bộ Ngoại giao sẽ dẫn tới bất cập trong quản lý dự án, chi phí đầu tư xây dựng, gây thất thoát, lãng phí tài sản, giảm hiệu quả đầu tư.
Bộ Xây dựng cũng cho rằng việc quyết toán các gói thầu thi công dở dang để lập dự án mới không phù hợp với quy định pháp luật. Việc chấm dứt hợp đồng với các nhà thầu đơn phương chấm dứt hợp đồng tại dự án cũng không đơn giản vì sẽ khó phân định trách nhiệm bảo hành, bảo trì công trình xây dựng dở dang.
Việc đổi nhà thầu thi công dự án dẫn tới phải tổ chức lựa chọn lại nhà thầu mới sẽ kéo dài tiến độ, làm tăng chi phí đầu tư.
Theo Bộ Xây dựng, để gỡ vướng cho trụ sở nghìn tỉ dở dang, Ban quản lý dự án – Bộ Ngoại giao cần xác định lại kế hoạch tổng thể triển khai tiếp dự án, và tổng mức đầu tư điều chỉnh dự án.
Bên cạnh đó, Bộ Ngoại giao báo cáo Thủ tướng xem xét, chấp thuận chủ trương điều chỉnh, bổ sung vốn đầu tư trung hạn để thực hiện phần còn lại của dự án.